Właściciele domów jednorodzinnych, zachęcani przez rządowe i samorządowe programy wsparcia, coraz niższe ceny paneli oraz zwyżkujące koszty energii elektrycznej z sieci, choć coraz częściej rozpatrują potencjalną możliwość instalacji ogniw na własnych dachach, mają zwykle szereg wątpliwości.
Zwykle chcą wiedzieć, jakie są realne oszczędności na prądzie oraz jak długo panele będą w stanie dostarczać im energię na odpowiednim poziomie. Stosując zasadę ograniczonego zaufania, chcą też mieć pewność, że instalator właściwie dobrał moc paneli, z jednej strony zapewniając wystarczającą produkcję, a z drugiej – nie przewymiarowując jej, niepotrzebnie tym samym narażając zleceniodawcę na dodatkowe koszty.
Panele fotowoltaiczne – opinie ekspertów o oszczędnościach na prądzie
Wbrew powszechnej opinii, panele fotowoltaiczne nie obniżają rachunków do zera. Oczywiście taka opcja jest możliwa, ale tylko w tzw. instalacji off-grid, czyli w przypadku, gdy odbiorca odłączy swoją instalację elektryczną od sieci elektroenergetycznej (lub jej nigdy nie przyłączy). W przypadku instalacji on-grid, czyli wtedy, kiedy użytkownik korzysta z fotowoltaiki, jednak pozostaje przyłączony do sieci elektroenergetycznej, musi liczyć się z tym, że będzie jednak ponosił pewne niewielkie opłaty.
Kupując energię elektryczną od dostawcy nigdy nie płacimy wyłącznie za dostarczone nam kilowatogodziny. W skład ceny wchodzą:
- energia czynna (około 42% całkowitego kosztu danej jednostki energii),
- podatek VAT w wysokości 23% ceny netto,
- akcyza (1%),
- koszty pozostałe (około 34%).
Które z tych kosztów ponosi prosument? Zanim odpowiemy na to pytanie, wyjaśnijmy, kim jest prosument. W największym uproszczeniu, jest to właściciel instalacji fotowoltaicznej, który ma prawo zarówno do pobierania energii z sieci, kiedy jego własna produkcja jest niewystarczająca, jak również do odsprzedaży jej nadmiaru. Prosument korzysta z preferencyjnych warunków zakupu energii, a jego faktura zawsze uwzględnia następujące opłaty:
- akcyza (1%),
- składnik stały stawki sieciowej (związany z kosztami utrzymania infrastruktury dystrybutora energii),
- opłata przejściowa (związana z wygaszaniem kontraktów długoterminowych, czyli umów zagranicznych zawartych przez Polskę po upadku systemu socjalistycznego w rodzącej się gospodarce kapitalistycznej),
- opłata jakościowa (związana z utrzymaniem odpowiednich parametrów energii – przede wszystkim częstotliwości prądu),
- abonament (lub inna opłata związana z kosztami odczytu licznika itp.).
Jeśli w danym okresie rozliczeniowym nie nastąpiło pobranie z sieci, na fakturze nie widnieją żadne inne opłaty. Kiedy pobór energii miał miejsce – w rozliczeniu pojawi się również opłata za energię oraz składnik zmienny opłaty sieciowej, związany z kosztami dystrybucji energii elektrycznej. Sprzedaż energii elektrycznej zawsze zwiększona jest o podatek VAT w kwocie odpowiadającej 23% wartości netto.
Wiemy już, co powinna zawierać nasza faktura za energię elektryczną i możemy sprawdzić jej poprawność, jednak najważniejsza dla właścicieli informacja związana z kosztami to orientacyjna kwota rachunku. Według ekspertów, nie powinna ona przy obecnych stawkach przekroczyć 200 zł rocznie. Jeśli jest wyższa – oznaczać to może błędnie dobraną moc instalacji lub wzrost zapotrzebowania.
Ten ostatni odnotowany może być w dwóch przypadkach: po pierwsze w sytuacji realnego wzrostu poboru energii (praca dodatkowych urządzeń czy rozbudowa domu i zwiększenie ilości odbiorników), a po drugie – jeśli panele obniżą swoją wydajność. Niezależnie od obliczeń specjalistów warto dowiedzieć się więcej o realnych kosztach jakie generuje fotowoltaika – opinie użytkowników to nieocenione źródło informacji.
Fotowoltaika – opinie specjalistów o żywotności paneli fotowoltaicznych
Obecnie stosowane panele fotowoltaiczne szacuje się na 25 lat trwałości przy zachowaniu co najmniej 80% wydajności. Dane te są bardzo realne i na tym etapie rozwoju fotowoltaiki, na którym jesteśmy dzisiaj, możemy przyjąć je za pewnik. Potwierdzają je badania, w których dla reprezentatywnej grupy ponad 2 000 paneli osiągnięto średnią roczną utratę 0,5 % wydajności. Warto również wiedzieć, że eksperymenty z nowymi materiałami oraz zwiększeniem uzysku stale trwają i najnowsze ogniwa, choć ze względu na swoją cenę nie stosowane jeszcze powszechnie, szacowane są na 40 lat pracy przy 80% wydajności.
Wspomnieć również trzeba, że Europa, w tym Polska jest w grupie lokalizacji, które zapewniają ogniwom najdłuższą statystyczną żywotność. Przyczynia się do tego umiarkowany klimat, w którym trudne dla pracy paneli warunki są okresowe i krótkotrwałe, a maksymalne i minimalne temperatury rzadko osiągają ekstremalne wartości.
Instalacja fotowoltaiczna – opinie specjalistów o doborze mocy. Jak zrobić to właściwie?
Punktem wyjścia dla określenia mocy instalacji fotowoltaicznej jest w każdym przypadku dokładne określenie zużycia energii. Nie jest to skomplikowane dla budynków już użytkowanych – wystarczy przeanalizować dane z faktur za energię elektryczną. Trochę trudniej ustalić zużycie dla budynków nowych, jednak tu można oprzeć się na szeroko dostępnych danych statystycznych, a także opiniach użytkowników instalacji fotowoltaicznych oraz obliczeniach projektanta instalacji elektrycznej.
Znając wielkość zużycia energii, czas na ustalenie, jaką moc powinna generować instalacja fotowoltaiczna, żeby zapewnić optymalną produkcję prądu. Tutaj przyda się wiedza o nasłonecznieniu gruntów w Polsce, o czym pisaliśmy w poradniku Fotowoltaika – jak działa? Działanie instalacji fotowoltaicznej w kilku krokach. Okazuje się, że w naszej szerokości geograficznej system ogniw o mocy 1 kWp, teoretycznie jest w stanie wyprodukować 1000 kWh energii elektrycznej rocznie. Oczywiście w praktyce, dobierając wielkość mocy, należy wziąć pod uwagę warunki pogodowe oraz naturalną degenerację paneli fotowoltaicznych. Istotny jest również fakt, że status prosumenta nie gwarantuje 100% zwrotu nadwyżek energii dostarczonych przez nas do sieci, a jedynie 80 lub nawet 70% (o tym również pisaliśmy we wspomnianym wyżej tekście). Biorąc pod uwagę wszystkie te informacje oraz dane, większość ekspertów doradza dobór 1,25 kWp mocy instalacji na każde 1000 kWh energii zużytej.
