Nie tylko na halach przemysłowych spotykamy się z pojęciem przyłącza trójfazowego. Coraz częściej mamy z nim do czynienia w nowym budownictwie, a nawet w starszych kamienicach – o ile instalacja elektryczna na to pozwala. Dzięki temu mamy możliwość korzystania z urządzeń o większym zapotrzebowaniu energetycznym. Niezbędny jednak okazuje się licznik energii elektrycznej 3 fazowy. Czym się różni to urządzenie od modelu 1 fazowego i na co zwrócić uwagę?
Gdzie sprawdzi się licznik energii 3 fazowy?
Przesył energii elektrycznej z elektrowni na duże odległości zawsze jest wykonywany za pomocą tzw. 3 fazowej sieci przesyłowej. To doskonałe zabezpieczenie przed awariami i brakami w dostawach prądu. Dopiero później jest ona rozdzielana, a w naszych mieszkaniach znajdują się już liczniki jednofazowe. Gdzie sprawdzi się licznik energii elektrycznej 3 fazowy i dlaczego?
W fabrykach i zakładach przemysłowych
Trójfazowy licznik energii elektrycznej sprawdzi się wszędzie tam, gdzie zużycie prądu jest na tyle wysokie, że niemożliwe jest zastosowanie jednej fazy. Wszystkie fabryki i zakłady przemysłowe korzystają z 3 faz, dzięki czemu mogą korzystać z większego przydziału mocy. Poza tym większość maszyn i narzędzi wymaga 3 faz.
W domach o dużym zużyciu energii
Licznik energii elektrycznej 3 fazowy coraz częściej znajduje swoje zastosowanie również w gospodarstwach domowych. Pracuje w sieci o napięciu 400 V. W naszych domach stale przybywa urządzeń elektrycznych, które najczęściej cechują się dość dużym zapotrzebowaniem na prąd. Tego typu urządzenie będzie odpowiednie, jeśli nasza instalacja elektryczna jest przystosowana do takiego typu przyłącza, a my sami chcemy równocześnie korzystać z:
- ogrzewania elektrycznego,
- płyty kuchennej indukcyjnej,
- elektrycznego ogrzewania wody,
- systemu klimatyzacji,
- wielu małych sprzętów AGD i RTV.
Przy płytach indukcyjnych zaleca się korzystanie z sieci 3-fazowej, a tym samym z licznika energii elektrycznej 3 fazowego.
Jak działa licznik energii elektrycznej 3 fazowy?
Zasada działania licznika zużycia energii 3 fazowego jest praktycznie taka sama jak w przypadku modeli przystosowanych do 1 fazy. Urządzenie wykonuje pomiary dla każdego przewodu osobno, choć na ekranie widzimy ich sumę. To tak naprawdę trzy liczniki 1 fazowe, zintegrowanej w pojedynczej obudowie. Najczęściej spotykamy się z urządzeniami elektronicznymi, które posiadają specjalne układy scalone. Pod wpływem przepływającego prądu generują mierzalne impulsy, które interpretujemy jako zużyte kWh.
Niesymetryczne obciążenie licznika – czy to problem?
Często zastanawiamy się, jaki wpływ na dokładność licznika energii elektrycznej 3 fazowego ma niesymetryczne obciążenie przewodów. Wyobraźmy sobie sytuację, w której pod jedną fazę mamy podpięte ogrzewanie elektryczne, pod drugą płytę indukcyjną, a trzecia faza odpowiada za pozostałe małe sprzęty AGD. W lecie nie uruchamiamy ogrzewania, w związku z czym jedna faza jest całkowicie nieobciążona. Czy ma to wpływ na wykonywane pomiary? Bardzo podobnym problemem jest działanie urządzenia przy podpiętej tylko jednej lub dwóch fazach.
Całe szczęście liczniki energii elektrycznej elektroniczne doskonale radzą sobie z takimi problemami. Nie musimy mieć symetrycznego obciążenia, a nawet podpiętych wszystkich faz do urządzenia. Wynika to właśnie z budowy licznika. Każda faza jest mierzona całkowicie osobno, a zerowy pomiar jest zwyczajnie dodawany do tych niezerowych i wyświetlany na ekranie LCD.
Kolejność podpięcia faz – czy to ważne?
Dołączana do elektronicznego licznika energii elektrycznej instrukcja jasno wskazuje, że producenci zalecają podpinanie faz według określonej kolejności. Wynika to ze schematów. Jeśli jednak okazałoby się, że są niepoprawnie podłączone, powinniśmy wezwać uprawnionego pracownika zakładu energetycznego – jeśli licznik należy do niego zależy. W przypadku podlicznika, konieczne jest wezwanie elektryka z uprawnieniami.
Wyświetlenie informacji o błędzie na ekranie licznika energii elektrycznej
Jeśli mamy nowoczesny i inteligentny licznik energii elektrycznej, najprawdopodobniej na wyświetlaczu LCD pojawi się komunikat o błędnym podpięciu faz. Niektóre modele będą wskazywały taką sytuację migającą lub świecącą ciągle diodą. W takim wypadku konieczne jest zamienienie ze sobą przewodów, by urządzenie mogło pracować. W zależności od tego, czyją własnością jest licznik – musimy wezwać zakład energetyczny lub elektryka z uprawnieniami.
Problem ze starszymi licznikami
Problemy z pomiarem zużytego prądu mogą wystąpić, jeśli mamy licznik energii elektrycznej 3 fazowy starej daty (indukcyjny). W takich sytuacjach często obserwuje się wsteczny bieg licznika. Do prawidłowego działania konieczna jest zmiana podpięcia faz.
Co zrobić, kiedy zbyt często „wybija korki”?
Kiedy zbyt często zdarza się, że podczas uruchamiania jednego z elektrycznych artykułów gospodarstwa domowego nasze bezpieczniki wyłączają się, oznacza to, że instalacja elektryczna jest przeciążona. Dzieje się tak dla naszego bezpieczeństwa. By móc korzystać z dowolnej liczby urządzeń bez przeszkód powinniśmy zwrócić się do obsługującej nas firmy energetycznej o sprawdzenie posiadanej przez nas mocy przyłączeniowej i jej zwiększenie.
Jeśli posiadamy tylko jedną fazę, warto dowiedzieć się, czy warunki techniczne pozwalają na zmianę przyłącza na trójfazowe. Łatwo możemy samodzielnie również sprawdzić, czy obecnie już z niego nie korzystamy. Wystarczy sprawdzić, czy znajdujący się w naszym mieszkaniu licznik jest trójfazowy.
Przegląd popularnych modeli liczników energii 3 fazowych
Choć licznik energii elektrycznej 3 fazowy jest droższy od analogicznych urządzeń jednofazowych – tak samo jak koszt jego przyłączenia i opłata eksploatacyjna. Daje nam jednak o wiele większe możliwości. Prezentujemy popularne modele, które możemy kupić samodzielnie lub otrzymać od firmy dostarczającej nam energię elektryczną.
Licznik elektroniczny Zemel 16EC3gw-wzor
To podstawowy model trójfazowego licznika energii elektrycznej elektronicznego. Sprawdza się w pracy w sieci czteroprzewodowej. Cechuje się funkcjami:
- wielostrefowego pomiaru energii czynnej,
- sterowaniem strefami czasowymi,
- wskazywaniem zewnętrznego pola magnetycznego,
- sygnalizacją awarii urządzenia.
Ten model nadaje się do stosowania jako podlicznik energii elektrycznej – na przykład, jeśli w jednym domu mieszkają dwie rodziny.
Licznik energii Bemko A30-EM3-L
To nieco droższy model, wyposażony w wyświetlacz LED i trzy diody sygnalizujące pomiar przepływu prądu we wszystkich trzech fazach. Dokładność rzędu 0,01 kWh umożliwia dokładne mierzenie zużytej energii. Urządzenie pracuje w sieci czteroprzewodowej. Maksymalne obciążenie to aż 100 A.
Licznik F&F LE-03d CT400
Ten model sprawdzi się przy dużym obciążeniu sieci i posiada wiele funkcjonalności. Przeznaczony jest do pracy w układzie półpośrednim. To bardzo dobrej klasy urządzenie, które posiada liczne zabezpieczenia, które uniemożliwiają jego obejście. To nowoczesny sprzęt najwyższej jakości.
Zakład energetyczny podczas montowania licznika energii elektrycznej 3 fazowego bierze pod uwagę parametry instalacji elektrycznej, dokładną analizę potrzeb danego gospodarstwa domowego i zapotrzebowanie energetyczne. Chcąc zamontować zaś podlicznik, który będzie naszą własnością, warto poprosić o pomoc fachowca, jeśli sami nie jesteśmy elektrykami z uprawnieniami. Dzięki temu będziemy mieć pewność, że urządzenie zostanie wybrane i podłączone prawidłowo.